Een bedrijf kopen moet passen binnen de strategie van uw bedrijf. Het overnemen van een onderneming moet voor u als ondernemer een duidelijke meerwaarde bieden boven zelf op eigen kracht groeien. Zaken als noodzakelijke snelheid van groei, internationale expansie, marktontwikkelingen en financieringsmogelijkheden spelen een rol.
Bedrijf kopen 200 succesvolle deals
In uw markt zijn verschillende concurrenten actief. Deze concurrenten kunnen snel groeien als ze elkaar overnemen of met elkaar fuseren. Daarnaast wordt een ander onderdeel opgekocht door Private Equity, daarmee hebben ze zich een betere uitgangspositie verschaft. Het is dan lastig om ze door autonoom groeien bij te houden. Dit kan dan een goed moment zijn om zelf ook toe te slaan.
Uw bedrijf is flink aan het groeien. Dat is goed nieuws, maar dit zorgt wel voor nieuwe uitdagingen in de keten. Als leveranciers niet kunnen meegroeien, bestaat het risico dat de groei van uw bedrijf vertraging oploopt. Als er verschillende onderdelen niet geleverd kunnen worden, heeft zelf groeien weinig zin.
Op dat moment is het overnemen van leveranciers een goede oplossing. U kan dan de leveranciers op hetzelfde tempo laten groeien als dat van uw bedrijf. Daarnaast kan u de leveringen vanuit de leveranciers naar concurrenten verminderen, als hier geen contract tegenin gaat.
U wilt uw klant optimaal kunnen voorzien. De uitbreiding van het productaanbod is één van de manieren om dit voor elkaar te krijgen. Vooral bedrijven die complementaire producten aanbieden, kunnen interessant zijn om over te nemen. Door bijvoorbeeld een producent van veiligheidsschoenen over te nemen, kan een producent van veiligheidskleding zijn klanten beter bedienen. Klanten vinden het vaak prettig om complementaire producten bij één bedrijf te kopen, wat tijd en moeite bespaart.
Strategische redenen om een bedrijf te kopen
Een succesvol bedrijf. Het dwingt u als ondernemer om continue de juiste keuzes te maken. Lukt het om met uw eigen bedrijf door te groeien, of is het beter om een bedrijf te kopen. Daarover wilt u als ondernemer een weloverwogen besluit nemen. Zowel persoonlijke als strategische overwegingen spelen hierbij een belangrijke rol.
Een bedrijf overnemen kan er met de juiste strategie voor zorgen dat uw aandeel in de bedrijfstak of keten wordt vergroot. Het kan u ook helpen groeien. Dit zijn de drie belangrijkste argumenten, wellicht herkent u zich in een van deze situaties.
Wat zijn de juiste stappen om een bedrijf te kopen?
Ieder overnameproces begint met een strategische overweging. Dit gaat over de vraag wat u met een overname wilt bereiken, tot welke synergiën zo’n stap kan leiden en hoe dit past in uw bedrijfsstrategie.
De aankoop van een bedrijf is een grote stap waar veel geld en tijd in gaat. Zo’n stap vraagt om een duidelijk plan en de juiste motivatie. Vraag uzelf daarom af of een overname past in de toekomstplannen die u voor het bedrijf heeft uitgestippeld. Lukken deze plannen stand alone of is het beter om een bedrijf over te nemen.
Gericht screenen begint met het opstellen van een duidelijk acquisitieprofiel. U heeft waarschijnlijk al een globaal beeld van een partij om over te nemen. Wat voor soort producten of diensten ze leveren en op welke manier dit het bedrijf zal uitbreiden. Dit is echter niet voldoende. In deze fase wordt een duidelijk profiel opgesteld, die de basis is voor uw zoektocht naar een overname-target.
Nu er een duidelijk profiel is opgesteld van de ideale overnamekandidaat, kan er een longlist worden opgesteld. In uw eigen netwerk zitten mogelijk een paar namen die op de longlist kunnen, maar het is verstandig om samen met een overnamespecialist de lijst uit te bereiden.
Vervolgens moeten al deze ondernemingen uitvoerig worden gescreend. Dat gebeurt onder meer aan de hand van algemeen toegankelijke bedrijfsinformatie en een strategische toets. Denk hierbij aan gedeelde activiteiten, ketenaspecten, omvang, geografische focus en financiële slagkracht. Zo komt uiteindelijk een shortlist tot stand. Met deze bedrijven neemt de overnamespecialist vervolgens contact op.
Het eerste contact met overnamekandidaten is een belangrijke stap waarbij u tactisch te werk moet gaan. De meeste bedrijven die worden benaderd staan niet te koop. Het op de juiste manier benaderen is maatwerk en vereist voorbereiding.
Komt het tot een gesprek, dan wordt er een NDA opgesteld, oftewel een geheimhoudingsovereenkomst. Dit document biedt beide partijen de mogelijkheid om vertrouwelijke informatie met elkaar uit te wisselen. Bij de gesprekken gaat het vooral om aftasten, goede vragen formuleren en vertrouwen kweken. Na de eerste gesprekken is er een evaluatie, waarna één of meerdere targetbedrijven worden geselecteerd voor vervolggesprekken.
U besluit om een bod te doen. Om een beter beeld te vormen gaat de verkoper extra informatie verstrekken. Op basis van deze informatie maakt een overnamespecialist een waardering van het bedrijf. Dit deelt u samen met uw interesse, de plannen na de overname en het bod in de biedingsbrief.
De waardering hangt van veel factoren af. Het is een combinatie van jaarcijfers en een analyse van toekomstige kasstromen. De prijs in de biedingsbrief is een optelsom van de waardering en alle andere elementen die voor de prijs relevant kunnen zijn. Uiteraard kan de koper een andere mening hebben.
De biedingsbrief gaat de deur uit. Nu kan het echte onderhandelen beginnen. Eerst moet u onderzoeken of er meerdere kopers zijn, hierop wordt de onderhandelstrategie aangepast. Het is belangrijk om in geval van een biedingsproces, direct een concurrerend bod neer te leggen. Gaat het in de eerste reactie van de verkoper op de biedingsbrief vooral over de voorwaarden, dan is dit meestal een goed teken. Ieder aspect wordt vervolgens uit onderhandeld. Denk onder meer aan:
• De prijs
• De overnamedatum
• Het percentage dat wordt overgenomen
Samen met een overnamespecialist bepaalt u de inzet in de onderhandelingen en de verdere onderhandelingsstrategie.
U bereikt op hoofdlijnen overeenstemming met de overnamekandidaat en belandt daarmee in een volgende fase van de deal: de Letter of Intent (LOI). Met een LOI verklaren beide partijen dat ze de intentie hebben om met elkaar tot een deal te komen. Ze verlenen hierbij ook exclusiviteit aan elkaar.
Een LOI is belangrijk voor u als koper, omdat er in het vervolgtraject behoorlijke kosten worden gemaakt. Al die kosten vragen om een bepaalde mate van zekerheid. De LOI is in feite een soort garantiebewijs. Nu kan de verkoper zich niet meer zonder goede reden terugtrekken uit het proces.
Een overname moet gefinancierd worden. In stap 3 heeft u hier al over nagedacht. Nu de deal dichterbij komt, is het tijd om dit te regelen. Wacht hier niet te lang mee. Financieringstrajecten nemen gemiddeld 6-8 weken in beslag. Zodra enigszins duidelijk wordt dat u overeenstemming gaat bereiken, is het slim om met dit traject te beginnen.
Met het financieringsplan heeft u de mogelijkheid om verschillende potentiële verschaffers van vermogen gelijktijdig en efficiënt te benaderen. Dit kunnen banken zijn, maar ook gespecialiseerde financieringsverstrekkers uit binnen- en buitenland. Het gaat uiteindelijk om de financiering die het beste bij de nieuwe situatie past.
In deze fase duiken specialisten nog veel dieper in het over te nemen bedrijf, om er zeker van te zijn dat de verkregen informatie ook echt klopt. Deze specialisten nemen niet alleen het jaarverslag, de balans en de resultatenrekening door, maar maken ook een analyse van de zwakke en sterke punten van de onderneming. Zo worden bijvoorbeeld de operationele risico’s beoordeeld en fiscale verplichtingen in kaart gebracht.
In een overname is het daarnaast belangrijk dat de cultuur van het targetbedrijf past bij uw bedrijf. Gedurende het proces is dit een erg belangrijk onderdeel dat getoetst moet worden.
In deze laatste fase gaat het om het ondertekenen van een aantal juridische overeenkomsten. Dat zijn:
• De koopovereenkomst (SPA)
• Andere overeenkomsten zoals managementovereenkomsten, huurovereenkomsten, leningovereenkomsten
• Een aandeelhoudersovereenkomst (SHA)
De overnamespecialist heeft een adviserende rol bij het begeleiden, beoordelen en redigeren van deze vaak ingewikkelde documenten. Dat is belangrijk, want één detail betekent soms een wereld van verschil. Dan volgt de notariële afwikkeling. Onder toeziend oog van de notaris worden de overeenkomsten in volgordelijkheid door beide partijen ondertekend en is de koop een feit. De aandelen zijn nu officieel overgedragen.
Redenen om een bedrijf te kopen
Elke ondernemer die overweegt een bedrijf te kopen, staat voor een keuze: autonome groei of een strategische overname? Wij hebben de belangrijkste argumenten op een rij gezet.
Welke aankoop prijzen worden er in de markt gehanteerd?
Actuele multiples geven een indicatie van de prijzen die betaald worden voor de bedrijven binnen uw branche. Maar pricing van de deal is bij elke deal anders en vergt nader onderzoek en een analyse van de onderhandelingspositie.
Bedrijf kopen in het buitenland
Een internationale bedrijfsovername biedt ondernemers met een internationale oriëntatie diverse voordelen. Het biedt schaalvoordelen en de mogelijkheid om snel een nieuwe markt te betreden zonder toetredingsbarrières.
Mogelijke strategieën voor het kopen van een bedrijf
Als u besluit een bedrijf te kopen, wilt u zo goed mogelijk geïnformeerd worden over mogelijke aankoopstrategieën. Er is niet één manier waarop u een bedrijf kunt overnemen. De missie en visie die u als ondernemer nastreeft, zal u desondanks sturen in de richting van een bepaalde aankoopstrategie.
Het kopen van een concurrerend bedrijf kan uw marktaandeel vergroten en u schaalvoordelen opleveren. Groei door overnames is dan ook het centrale principe van buy & build.
Niet alleen is de overname van concurrerende bedrijven interessant, maar ook kunnen branchevreemde bedrijfsovernames lucratief zijn. Beide overnames zijn strategische overnames: de koper geniet van extra voordelen door een bedrijf te kopen. Zo kunt u makkelijk toetreden tot een onbekende markt.
Wanneer u besluit om een bedrijf te kopen, is het van belang de deal goed voor te bereiden. Lees er meer over in ons E-book “Klaar om een bedrijf te kopen”.
Aeternus. Uw adviseur bij bedrijfsovernames.
Bewezen trackrecord
Met een team van 50 specialisten heeft Aeternus in de afgelopen 19 jaar meer dan 800 overnamedeals gerealiseerd, zowel nationaal als internationaal. Waarvan 200 bedrijfsaankoop deals.
Branchekennis
Bij Aeternus werken we met gespecialiseerde branche teams die op de hoogte zijn van belangrijke ontwikkelingen, multiples, recente deals en actieve kopers en verkopers binnen uw branche.
Sterk internationaal netwerk
Om transacties internationaal te begeleiden heeft Aeternus via de 35 partners in M&A Worldwide toegang tot +400 M&A professionals in +35 landen.
Gedegen voorbereiding bij een bedrijf kopen
Bij het kopen van een bedrijf is de voorbereiding essentieel. Als ondernemer wilt u exact weten waar u aan toe bent en niets aan het toeval overlaten. Wij zoomen in op het aankoopproces en bepalen de strategie om het koopproces op de beste manier uit te voeren. Met onze specialistische kennis, ruime ervaring en een sterk internationaal netwerk brengen we alle kansen en risico’s in kaart en zorgen we voor het beste resultaat. Voor u als ondernemer én uw onderneming. Lees in ons ebook meer over alles dat komt kijken bij het kopen van een bedrijf.
Bedrijf overnemen: de juiste stappen in het koopproces
Bij een bedrijf kopen is voorbereiding key; stapsgewijs werken we toe naar het moment van aankoop.
Op basis van uw strategische overwegingen kan er een profiel opgesteld worden van het soort bedrijf dat u op het oog heeft. Vervolgens gaan we op zoek en in gesprek met geschikte kandidaten, waarna u besluit een biedingsbrief op te stellen. Dit is de aanzet voor onderhandelingen. Hierin begeleiden onze overnamespecialisten u en stellen wij de juiste vragen.
Zodra er overeenstemming is bereikt over hoofdzaken, zoals de prijs, overnamedatum en betrokkenheid van u als verkoper, wordt een intentieovereenkomst getekend. Nadat afspraken over financiering zijn gemaakt en het due diligence onderzoek is uitgevoerd, kan de deal geclosed worden.
Bekijk ons ebook voor een uitgebreide toelichting per stap in het aankoopproces.
Autonome groei versus Buy & Build
In onze podcast M&A Deal Stories luistert u naar de verhalen van succesvolle ondernemers. In aflevering 3 maakt een ondernemer uit de softwarebranche de afweging tussen zelf een bedrijf kopen of overgenomen worden. Luister en leer van zijn ervaring met een actieve Buy & Build strategie.
Meer lezen over het aankopen van een bedrijf?
Veelgestelde vragen
Het belangrijkste punt waar u op moet letten bij het kopen van een bedrijfs is de mate waarin het over te nemen bedrijf geïntegreerd kan worden in uw onderneming. Als u een bedrijf wilt kopen, spelen bedrijfswaardering, IT Due Diligence en financiering daarom een belangrijke rol. Het aankopen van een bedrijf is echter een complex proces, waarin niet slechts één aandachtspunt de belangrijkste is.
Het juiste moment om een bedrijf te kopen is er niet. Het moet alleen binnen de strategische doelstellingen van u als ondernemer passen. Denk aan een leverancier of een fabrikant van een complementair product, waardoor de waarde van het bedrijf na de overname meer is dan de optelsom van beide bedrijven afzonderlijk.
Voordat u begint met de voorbereidingen van een overname, is het cruciaal om te bepalen of uw bedrijf daadwerkelijk klaar is voor een overname. Dit minimaliseert het risico op onverwachte frustraties of problemen gedurende het proces. Het is belangrijk om de volgende zaken helder te hebben voordat u aan het aankooptraject begint:
- Is het targetbedrijf duidelijk omschreven?
- Is een overname financieel mogelijk?
- Wat is het verhaal naar de verkoper?
- Zijn alle stakeholders het ermee eens?
Bij het kopen van een bedrijf spelen zowel persoonlijke als strategische overwegingen een belangrijke rol. Met een strategische overname koopt u een bedrijf om verder te groeien. Dit kan gebeuren door het overnemen van een concurrent, bestaande klant of leverancier, of een bedrijf waarmee u nieuwe markten kunt betreden. Hieronder volgen 4 strategische overwegingen om een bedrijf over te nemen.
1. Andere spelers worden snel groter: wanneer uw concurrenten vlug aan het groeien zijn door overnames, kan dit een goed moment zijn om zelf ook toe te slaan. Het is anders lastig om ze door autonoom groeien bij te houden.
2. Het verkrijgen van meer leverzekerheid: het overnemen van leveranciers zorgt ervoor dat de leveranciers op hetzelfde tempo kunnen meegroeien als uw bedrijf.
3. Het uitbreiding van uw product- of dienstaanbod: door het aanbieden van complementaire producten worden uw klanten beter bedient.
4. Een nieuwe markt betreden: door het overnemen van een bedrijf dat al langer actief is in de gewenste markt, heeft u meteen kennis van de nieuwe markt en de daarbij horende concurrenten.
Bij autonome groei verhoogt u de omzet van uw bedrijf zonder dat er een overname aan te pas komt. Het bedrijf breidt zijn activiteiten uit door interne ontwikkelingen en investeringen om zijn marktpositie te versterken. Voordelen van autonoom groeien zijn:
Behoud van controle: U behoudt volledige controle over het bedrijf en de activiteiten. Dit zorgt ervoor dat veranderingen sneller doorgevoerd kunnen worden.
Organische ontwikkeling: U kunt het bedrijf laten groeien op een zelf bepaald tempo, waardoor het bedrijf de mogelijkheid heeft om organisch te evolueren en zich aan te passen aan veranderende marktomstandigheden.
Minder risico: Door geleidelijk te investeren blijft alles overzichtelijk en komt u minder snel voor verrassingen te staan. Bovendien kunt u de groei gemakkelijker pauzeren om keuzes te heroverwegen dan tijdens een overname.
Een bedrijf overnemen en autonoom groeien hebben elk hun eigen voordelen, en de beste keuze hangt af van: lange termijndoelstellingen, marktomstandigheden, beschikbare middelen en risicobereidheid. Het is daarom verstandig om een grondige analyse te maken van interne en externe factoren voordat er een beslissing wordt genomen.
In sommige gevallen kan een combinatie van beide strategieën de beste aanpak zijn. Dit wordt vaak gezien bij bedrijven die streven naar gecontroleerde groei door middel van autonome ontwikkeling, maar die ook opportunistisch zijn als het gaat om het benutten van overnamekansen.
Kortom, of je nu kiest voor autonome groei, overname, of een combinatie van beide, het belangrijkste is dat de strategie aansluit bij de behoeften van uw bedrijf.
Bij bedrijfsovernames wordt de prijs van een bedrijf meestal uitgedrukt in zogenaamde ‘multiples’, bijvoorbeeld, de prijs van een bedrijf is 6 keer EBITDA. Dan is 6 de multiple.
Een multiple is nuttig als instrument voor een duidelijke communicatie tussen M&A adviseurs in prijsonderhandelingen. In overnamecontracten wordt “EBITDA vermenigvuldigd met een multiple” gebruikt als onderdeel van een prijs naast net debt, excess cash en werkkapitaalelementen. Dit gebruik is niet meer weg te denken uit de overnamepraktijk. In het verkennen van een mogelijke verkoopprijs en in waardeberekeningen is de multiple-methode naar onze mening een te onnauwkeurig begrip. Elk bedrijf is anders en bezit andere specifieke kenmeren, waardoor de multiples niet overeenkomen met de werkelijke waarde.
Nederland heeft een rijke traditie van handel met andere landen, wat een goede basis biedt voor ondernemen in het buitenland. In de dynamische wereld van bedrijfsontwikkeling zijn fusies en overnames in het buitenland vaak cruciale strategische zetten die de toekomstige prestaties van uw onderneming kunnen bepalen. Internationaal uitbreiden kan verschillende voordelen met zich meebrengen:
1. Markttoegang: Het kopen van een bedrijf over de grens kan een snelle manier zijn om toegang te krijgen tot nieuwe markten.
2. Synergiën en Schaalvoordelen: Door complementaire activiteiten, producten of technologieën te integreren, kan een bedrijf waarde toevoegen en schaalvoordelen realiseren.
3. Marktaandeel: Internationaal uitbreiden geeft u de mogelijkheid om geografisch te groeien en meer marktaandeel te verwerven.
Naast deze voordelen brengt het kopen van een bedrijf in het buitenland ook verschillende uitdagingen met zich mee, zoals cultuurverschillen en taalbarrières.
In ons E-book ‘een bedrijfsovername in 10 stappen’ worden de stappen van een bedrijfsovername grondig uitgelegd. Hier is een korte samenvatting:
1. Strategische grondgedachte bedrijfsaankoop: Wat wilt u precies met een overname bereiken en hoe past dit in uw bedrijfsstrategie.
2. Opstellen van Acquisitieprofiel: Wat voor bedrijf wilt u overnemen? In het acquisitieprofiel legt u dit in detail vast.
3. Search Targets: Er wordt een longlist opgesteld van kandidaten die voldoen aan het opgestelde acquisitieprofiel. De meest geschikte kandidaten halen de shortlist.
4. Gesprekken met Targets: Voordat het gesprek begint, wordt er een Non- Disclosure Agreement (geheimhoudingsovereenkomst) opgesteld, zodat beide partijen vertrouwelijk kunnen overleggen.
5. De Biedingsbrief: Op basis van de verstrekte informatie door de verkoper maken wij een waardering van het bedrijf. Dit, samen met andere belangrijke elementen, vormt het indicatie bod.
6. De onderhandelingen: Als meerdere kopers het bedrijf willen kopen, is het belangrijk om een concurrerend bod neer te leggen. Als u de enige bent, heeft u meer onderhandelingsruimte.
7. Een Intentieovereenkomst (LOI): in een LOI verklaren beide partijen dat ze de intentie hebben om tot een deal te komen. Ze verlenen hierbij exclusiviteit aan elkaar.
8. De Financiering: Er wordt financieringsplan en een financieringsstructuur opgesteld die banken of andere financiers nodig hebben.
9. Due Diligence: Specialisten gaan dieper in op het verkopende bedrijf, om te controleren of de verkregen informatie klopt en of er redenen zijn voor heronderhandeling.
10. Overeenkomst en Closing: U ondertekent een aantal juridische overeenkomsten. Hierbij komen diverse elementen naar voren die nog niet tot in detail zijn uitgewerkt.
Due Diligence is een belangrijke stap in het aankoopproces, waarin specialisten de economische, financiële, juridische en fiscale staat van het over te nemen bedrijf onderzoeken. Zaken zoals de bedrijfscultuur, marktpositie en productiemethoden worden onder de loep genomen. Nieuwe informatie die uit het Due Diligence onderzoek naar voren komt, kan aanleiding geven tot heronderhandelingen over de prijs of de voorwaarden. Het is, kortom, een fase die met zorg behandeld moet worden door breed onderlegde specialisten.
Bedrijf overnemen: weten wat wij voor u kunnen betekenen?
Vraag hier een (online) gesprek aan met een ervaren bedrijfsovername adviseur.