Digitalisering en automatisering keiharde noodzaak voor toekomstbestendige metaalindustrie

Verregaande digitalisering en automatisering zijn de sleutel voor het verhogen van de arbeidsproductiviteit en het verbeteren van de concurrentiepositie van toeleveranciers in de metaalindustrie. De concurrentiepositie staat namelijk onder druk door een vergrijzend personeelsbestand en een tekort aan technisch personeel. Krachtenbundeling door middel van bedrijfsovernames zal een belangrijke rol spelen in de toekomstbestendigheid van de toeleveranciers in de metaalindustrie.

De uitdagingen van de Nederlandse metaalindustrie

De Nederlandse metaalindustrie staat voor een aantal uitdagingen die de noodzaak van verandering benadrukken. Een van de belangrijkste problemen is het nijpende personeelstekort, veroorzaakt door een lage instroom van technisch personeel en een groeiende vraag naar uitbreiding. Bovendien worden directe kosten zoals lonen en materiaalkosten steeds hoger, wat de winstmarges onder druk zet. Deze combinatie van factoren dwingt de industrie om de arbeidsproductiviteit te verhogen om de enorme productievolumes te kunnen leveren.

Investeren in digitalisering en automatisering nodig

Om de vereiste stijging van de arbeidsproductiviteit te realiseren, is een vroegtijdige investering in digitalisering en automatisering essentieel. Daarbij is ook het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI). Inmiddels is AI niet meer iets uit sciencefiction, maar een manier om (kosten-)efficiënter en veiliger te werken. AI toepassingen bieden niet alleen mogelijkheden om efficiënter te werken, maar maken ook een hogere productiesnelheid en -kwaliteit mogelijk. AI wordt bijvoorbeeld al veel toegepast bij het voorspellen wanneer een machine onderhoud nodig heeft. Dit werkt goed omdat veel machines al zijn uitgerust met sensoren die een grote berg aan data produceren. Daarnaast kan AI, met behulp van beeldherkenning, voorspellen of een onderdeel dreigt vast te lopen. Indien de vereiste arbeidsproductiviteit niet wordt behaald, dreigt de Nederlandse metaalindustrie orders te verliezen aan landen die wel de capaciteit hebben voor dergelijke productievolumes of deze goedkoper kunnen produceren. Door bijvoorbeeld gebruik te maken van geautomatiseerde machines die onbemand kunnen opereren, kunnen verspaningsbedrijven hun productieproces optimaliseren en tegelijkertijd de kosten verlagen. Bijvoorbeeld, VOVU Metaalbewerking produceert onbemand door het gebruik van robotcellen, een systeem waarbij iedere freesmachine door één eigen robot wordt bediend. Hierdoor is het productieproces minder foutgevoelig.

De overgang naar ‘Industry 4.0’

De stap naar ‘Industry 4.0’ kan een transformatie teweegbrengen in de Nederlandse metaalindustrie. Automatisering maakt niet alleen een verhoogde productiviteit mogelijk, maar ook een meer flexibele en efficiënte productie. Dit is vooral van belang gezien het groeiende aantal toeleveranciers dat mede als een flexibele productieschil dient voor eindproducenten.

Digitalisering kan voor de Nederlandse metaalindustrie ook de manier zijn om haar sterktes te benutten. De internationale concurrentiestrijd stimuleert bedrijven om de stap richting een volledige en uniform gedigitaliseerde toeleveringsketen te zetten. Bedrijven zullen dezelfde besturingssoftware moeten gebruiken om deze op elkaar af te kunnen stemmen. Door als het ware dezelfde software-taal te spreken kunnen ze ook efficiënt communiceren. De Nederlandse hightech onderscheidt zich wereldwijd al dankzij het hoge niveau van samenwerking tussen diverse eindproducenten. Deze ontwikkeling is ook gaande bij de toeleveranciers.

Daarnaast moeten steeds meer toeleveranciers investeren in digitalisering om te kunnen voldoen aan de informatiebehoefte van eindproducenten. Het gebruik van een volledig geïntegreerd ERP-pakket is anno 2024 enkel een ‘license to operate’. Eindproducenten willen regelmatig of zelfs realtime inzicht in order statussen. Ook worden producttekeningen in toenemende mate enkel nog digitaal beschikbaar gesteld. Het maakt hierbij niet uit of de onderneming actief is voor eindproducenten in de semicon, medtech, voedings-, luchtvaartindustrie of een andere eindmarkt.

Tegelijkertijd kan het investeren in digitalisering en automatisering ook het oorspronkelijke probleem van personeelstekorten verlichten. Door hierin te investeren kunnen toeleveranciers gemakkelijker het benodigde personeel werven.

Toekomstbestendig door bedrijfsovernames

Voor veel maakbedrijven, met name kleinere toeleveranciers, kunnen investeringen in digitalisering en automatisering een grote financiële last vormen. Een mogelijke oplossing hiervoor is krachtenbundeling door middel van bedrijfsovernames. Een zekere omvang of strategische samenwerking met zowel Nederlandse als buitenlandse partijen is op termijn een must om voldoende tijd en middelen in digitalisering te kunnen steken. Dat kan door samenwerking, maar in de praktijk uit zich dat enkel door verkoop aan een grotere partij. Grotere bedrijven kunnen profiteren van schaalvoordelen en margebehoud of -verbetering door een verlaging van de concurrentie in een geconsolideerde markt. Een verdergaande consolidatie ligt dan ook voor de hand. Benieuwd naar de multiples en de verwachtingen binnen deze branche? Lees dan meer in ons whitepaper.

Investeren of verkopen? Aanhaken of afhaken?

In een tijdperk waarin digitalisering en automatisering de norm worden, staan kleinere spelers in de metaalindustrie voor een cruciale keuze: aanhaken of afhaken. Terwijl grote bedrijfsgroepen profiteren van geavanceerde productieprocessen, lopen kleinere metaalbewerkers het risico achter te blijven. Wij verwachten dat deze bedrijven relevant kunnen blijven door zich aan te sluiten bij grotere partijen via bedrijfsovernames. Dit biedt niet alleen toegang tot noodzakelijke middelen, maar ook tot nieuwe groeimogelijkheden.

Op de korte termijn is het voor metaalbewerkers belangrijk om te kijken welke investeringen in digitalisering en automatisering nodig zijn om de concurrentiepositie te kunnen behouden. Bij het overwegen van een mogelijke overname onderzoeken potentiële kopers of de onderneming voldoende heeft geïnvesteerd in automatisering, of dat er op dit gebied nog verbeteringen nodig zijn.

In toenemende mate kiezen kopende partijen overnametargets uit omdat deze partijen vooroplopen op het gebied van productieautomatisering. Het gaat hierbij om bedrijven die (zeer) efficiënt kunnen produceren, bijvoorbeeld door het gebruik van één of meerdere (volledig) geautomatiseerde productielijnen. Recente overnametransacties bevestigen dit beeld (zie ook onderstaande tabel). Zo nam Wilvo Metalnet over omdat “met Metalnet wordt er kennis en knowhow op het gebied van QLTC, automatisering- en procesoptimalisatie in huis gehaald.” Ook de overname van DKH Metaalbewerking door Andra Tech Group was gemotiveerd door een hoge mate van automatisering binnen DKH waardoor “de andere bedrijven in de groep gebruik kunnen maken van de vergaande kennis van geautomatiseerde producthandling bij DKH.” Koplopers op het gebied van productieautomatisering ontvangen hierdoor steeds vaker een hogere prijs bij verkoop van de onderneming. Meer lezen over financiële prestaties, valuedrivers en recente overnames onder metaalbewerkers in ons Top 25-rapport van metaalbewerkers 2024.

Overzicht van recente transacties met focus op automatisering en digitalisering

Borgen van toekomstbestendigheid

Digitalisering en automatisering zijn een cruciaal onderdeel van de toekomstbestendigheid van de Nederlandse metaalindustrie. Door te investeren in deze technologieën kunnen bedrijven niet alleen de arbeidsproductiviteit verhogen, maar ook hun concurrentiepositie verbeteren. Bedrijfsovernames bieden een mogelijkheid voor relatief kleinere spelers om toegang te krijgen tot de nodige middelen en expertise. Geïnteresseerd in bedrijfsovernames? Lees meer over een bedrijf kopen of een bedrijf verkopen.

Overnamespecialist met kennis van uw branche

Wilt u meer weten over uw mogelijkheden voor uw eigen bedrijf? Neem dan eens vrijblijvend contact met ons op voor een afspraak.

Aeternus is opgericht in 2006 en heeft inmiddels meer dan 1000 klanten begeleid, waaronder de waardering en verkoop van ondernemingen in de metaalindustrie. Er werken ruim 45 corporate finance specialisten, verdeeld over vestigingen in Amsterdam, Eindhoven en Venlo.

Meer weten over de blik van Aeternus op uw branche? Bekijk dan hier meer artikelen, whitepapers en industry reports die we geschreven hebben over uw branche. Meer weten over wat Aeternus voor u kan betekenen? Klik dan hier voor meer informatie over M&A.

AETERNUS. YOUR M&A STRATEGIST