Wat betekent de overnamegolf in de advies- en ingenieursbranche voor jou?

De langetermijnvooruitzichten voor de advies- en ingenieursbranche zijn positief dankzij de toenemende vraag naar gespecialiseerde kennis. Klimaatverandering, verduurzaming, verouderde infrastructuur, de energietransitie en de woningnood spelen hierin een cruciale rol. Tegelijkertijd kampt de sector met uitdagingen zoals een krappe arbeidsmarkt.

Om, ondanks de beperkte beschikbaarheid van talent, toch aan de toenemende vraag te voldoen, is investeren in automatisering en digitalisering cruciaal. Technologische vooruitgang vereist aanzienlijke investeringen waardoor schaalvergroting voor veel advies- en ingenieursbureaus een belangrijke strategische pijler is. Het bereiken van deze schaal kan worden gerealiseerd door andere bureaus over te nemen of door zelf overgenomen te worden door een collega-bureau en aan te sluiten bij een groep. Dit is de meest logische verklaring van de huidige overnamegolf.

De sector is interessant voor een breed scala aan kopers: van internationale strategische partijen en (private-equity) investeerders, tot management buy-in (MBI)- en management buy-out (MBO)-kandidaten, zoals te lezen is in het rapport “Wie zijn de potentiële kopers van mijn advies- en ingenieursbureau?“.

De Nederlandse advies- en ingenieursbranche in cijfers

Advies- en ingenieursbureaus leveren diensten aan onder andere projectontwikkelaars, aannemers, publieke instanties en andere advies- en ingenieursbureaus. De dienstverlening kenmerkt zich door strategisch advies, technisch advies en onderzoek op het gebied van bijvoorbeeld woningen utiliteitsbouw, infrastructuur, stedenbouw, bodem en milieu. De werkzaamheden vragen een hoge mate van gespecialiseerde kennis wat verklaart waarom veel ingenieursbureaus zich richten op specifieke sectoren.

De Nederlandse ingenieursbranche is groeiende. Gemiddeld over 2022 telde Nederland 40.391 ingenieursbureaus en in het vierde kwartaal van 2024 is dit aantal gestegen naar 46.530. Een behoorlijk deel (96,7%) van deze bedrijven bestaat uit kleine ondernemingen met 1 tot 10 medewerkers. Slechts 2,7% heeft 10- 50 medewerkers en maar 0,6% van de bureaus – 270 bedrijven – heeft meer dan 50 medewerkers.

De sector vertoont al enkele jaren een gestage groei. Volgens de meest recente cijfers van het CBS steeg de brutowinst van circa €11,8 miljard in 2020 naar €13,7 miljard in 2022. Het aantal banen, uitgedrukt in FTE, nam in dezelfde periode toe van 87.100 naar 93.200. Omdat het aantal FTE minder snel groeide dan de brutowinst, nam de brutowinst per FTE toe van ongeveer €136k per FTE in 2020 naar €147k per FTE in 2022. De gemiddelde EBIT-marge bleef redelijk stabiel met 20,4% in 2022.

De CBS-gegevens van de Nederlandse ingenieursbranche. Alle informatie is gebaseerd op de meest recent beschikbare cijfers (2022).

Benchmarkanalyse

Samen met het sectorteam advies- en ingenieursbureaus, heb ik een benchmarkanalyse uitgevoerd waarbij de financiële prestaties van grote, middelgrote en kleinere advies- en ingenieursbureaus met elkaar zijn vergeleken.

Grote advies- en ingenieursbureaus

Voor grote bureaus laten de financiële kerncijfers van 2023 een duidelijke verbetering zien ten opzichte van 2022. De gemiddelde brutowinst per FTE bedroeg €120k (2023) tegenover €113k (2022). De ratio personeelskosten ten opzichte van de brutowinst daalde van 67,4% naar 65,8%, terwijl de EBITDA/brutowinst en EBIT/brutowinst stegen van respectievelijk 8,9% naar 9,8% en van 6,3% naar 7,1%. Deze verbeteringen wijzen op een sterker financieel 2023 in vergelijking tot 2022.

Omdat de presentatie van de kosten in de jaarrekeningen van de verschillende bedrijven afwijkt, is het niet mogelijk om exact, per kostensoort, inzichtelijk te maken waarom de advies- en ingenieursbureaus afwijkend van elkaar presenteren.

Middelgrote advies- en ingenieursbureaus

Voor middelgrote bureaus, met een brutomarge tussen €10 en €30 miljoen, waren de gemiddelde prestaties in 2023:

• Brutowinst/FTE: €122k
• Personeelskosten/brutowinst: 58,6%
• Personeelskosten/FTE: €72k
• EBITDA/brutowinst: 14,6%
• EBIT/brutowinst: 11,2%

Kleinere advies- en ingenieursbureaus

Bij kleinere bureaus, met een brutomarge van minder dan €10 miljoen, waren de prestaties in 2023 als volgt:

• Brutowinst/FTE: €106k
• Personeelskosten/brutowinst: 55,7%
• Personeelskosten/FTE: €59k
• EBITDA/brutowinst: 19,3%
• EBIT/brutowinst: 17,5%

Conclusie

Middelgrote en kleinere advies- en ingenieursbureaus presteren relatief beter op het gebied van personeelskosten/brutowinst, EBITDA/brutowinst en EBIT/brutowinst dan grotere branchegenoten met een brutomarge boven de €30 miljoen. De brutowinst/ FTE is vergelijkbaar voor grote en middelgrote advies- en ingenieursbureaus en lager bij kleinere partijen. Dit verschil kan worden toegeschreven aan hogere gemiddelde uurtarieven, danwel hogere productiviteit bij grotere bureaus. Aan de andere kant hebben kleinere partijen doorgaans lagere overheadkosten, wat resulteert in een verhoudingsgewijs hoger rendement.

M&A deals, transactie multiples en dealstructurering

Veel van de overnames in de advies- en ingenieursbranche zijn tot stand gekomen doordat kleinere ingenieursbureaus op zoek gegaan zijn naar strategische aansluiting en grotere ingenieursbureaus naar geografische uitbreiding, uitbreiding van het dienstenportfolio, schaalvergroting en/of verdere digitalisering.

Maar hoe komt men nu tot een transactieprijs? In de praktijk worden veelal EBITDA-multiples gehanteerd. Het gebruik van EBITDA-multiples is handig als algemene vuistregel en in de communicatie, maar kan ook erg onnauwkeurig zijn. EBITDA-multiples houden namelijk onvoldoende rekening met bedrijfsspecifieke elementen. In de professionele praktijk wordt daarom de DCF-methode gehanteerd, gebaseerd op meer gespecificeerde prognoses.

Naast de prijs die een koper bereid is te betalen, is de betaling van de koopprijs van belang in de keuze voor de uiteindelijke koper. Als de koper een deel van de koopprijs wil financieren met een lening (de zogenaamde vendor loan) of een resultaatafhankelijke nabetaling (earn-out), is dit minder aantrekkelijk voor de verkoper. Reden voor deze uitgestelde betalingen is veelal om een gedegen overdracht van de taken en verantwoordelijkheden van de verkoper, die veelal ook onderdeel is van het zittend management, te borgen. Een deel van de koopprijs omzetten in aandelen van de koper, kan daarentegen wel financieel aantrekkelijk zijn.

Recente overnames in de branche

Download het rapport “Wie zijn de potentiële kopers van mijn advies- en ingenieursbureau?“ voor meer actuele overnames in de branche.

Overnamespecialist met kennis van de advies- en ingenieursbranche

Een bedrijf kopen of je bedrijf verkopen is een belangrijk en ingrijpend besluit, waar je goed over moet nadenken. Wil je meer weten over de mogelijkheden voor jouw bedrijf? Neem vrijblijvend contact met ons op voor een afspraak.

Aeternus is opgericht in 2006 en heeft inmiddels meer dan 1.500 klanten begeleid, waaronder de waardering en verkoop van advies- en ingenieursbedrijven. Er werken ruim 55 corporate finance specialisten in drie vestigingen in Amsterdam, Eindhoven en Venlo.

Track record

Onlangs breidde Aeternus haar track record uit met twee toonaangevende overnames in de ingenieursbranche. Zo werd Volantis Groep begeleid bij de verkoop aan beursgenoteerd Sweco en Grondslag begeleid bij de verkoop aan Sansidor.