Werknemers binden met werknemersparticipatie

U kent wellicht het probleem: er is een medewerker binnen uw onderneming die u zeker niet kwijt wil raken aan een concurrent. Door het vertrek van een dergelijke medewerker zou uw organisatie zeker een deuk oplopen. Daarom heeft u er vaak aan gedacht: hoe kan ik hem of haar aan mijn organisatie binden?

Win-win: Werknemersparticipatie

Naast een leuke uitdagende baan, primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden zijn er andere mogelijkheden om werknemers aan uw onderneming te binden: werknemersparticipatie. Er zijn een aantal argumenten die pleiten voor werknemersparticipatie:

• De werknemer is meer betrokken bij de onderneming, omdat de beloning deels afhankelijk is van de bereikte doelen. Men profiteert van de waardeontwikkeling en eventuele dividenden uit de onderneming.
• Er ontstaat een gezamenlijk belang tussen de werknemer en werkgever.
• Medewerkers voelen zich meer betrokken door het gevoel van gedeeltelijk ondernemerschap, doordat de onderneming nu ook deels in bezit is van de werknemer.

Positieve bijvangst

Naast de bovenstaande argumenten voor het binden van personeel is er nog meer positieve bijvangst voor wat betreft werknemersparticipatie:

• De onderneming houdt meer liquide middelen over om te investeren, welke bespaard worden vanuit de loonkosten. De voordelen uit de investering worden echter wel verdeeld over een groter aantal stakeholders.
• Een start-up met weinig liquide middelen kan op deze manier alsnog goede werknemers aan zich binden.
• De ondernemer kan al gedeeltelijk inspelen op bedrijfsopvolging. De beoogde opvolger kan gedurende een aantal jaren al een deel van de aandelen overnemen.

Mogelijkheden werknemersparticipatie

Er zijn verschillende manieren om werknemersparticipatie in te richten en aan iedere methode zijn voor- en nadelen gekoppeld. Het is uiteindelijk aan de ondernemer om te kiezen uit de beste methode voor zijn of haar onderneming. Hieronder leggen drie methodes uit. Voor een uitgebreidere analyse en andere methodes zie ons rapport ‘Help! Hoe behoud ik goed personeel?’. Bij de voor- en nadelen wordt niet in detail ingegaan op fiscale aspecten, deze kunnen verschillen per soort participatie.

1. Aandelen

De werknemer ontvangt aandelen in de onderneming.

Voordelen

• De werknemer heeft “skin-in-the-game” waardoor er een hoge mate betrokkenheid is. Skin-in-the-game houdt in dat de werknemer zowel de voordelen als nadelen merkt. De medewerker heeft in deze ook iets te verliezen. Er is dus een hogere mate van betrokkenheid.
• Dit is een gangbare methode voor bedrijfsopvolging. Hierdoor wordt de beoogde opvolger al deels eigenaar van de onderneming, maar blijft de oorspronkelijke ondernemer nog aan boord.

Nadelen

• Zeggenschap wordt deels overgedragen aan de werknemer.
• De werknemer krijgt rechten, zoals: vergaderrecht, stemrecht en informatierecht. Daarnaast ook rechten met betrekking tot: schorsing, benoeming en ontslag van bestuur.
• De werknemer hoeft niet direct te voldoen aan bepaalde KPI’s om de voordelen van de aandelen te ontvangen.
• Participatie via aandelen schept ook verwachtingen binnen het bedrijf en heeft mogelijk impact op de houding / positie van de werknemer. In dit geval komt de werknemer op redelijk vergelijkbare hoogte als de ondernemer, ondanks het minder grote belang.
• Overdracht van de aandelen gaat via de notaris.

2. Certificaten

De onderneming richt een STAK (Stichting Administratiekantoor) op, deze STAK houdt aandelen in de onderneming. De STAK geeft op haar beurt certificaten uit aan het beoogde personeel.

Voordelen

• Rechten van certificaathouders zijn eenvoudig te beperken in vergelijking met aandelen.
• Uitgifte van certificaten is eenvoudig te bewerkstelligen. Dit hoeft niet bezegeld te worden via een notaris.
• De werknemer heeft “skin-in-the-game” waardoor er een hoge mate betrokkenheid is.
• De certificaathouders hebben voordeel van anonimiteit. Er bestaat geen opnameverplichting in het handelsregister.

Nadelen

• Er dient voor het uitgeven van certificaten een separate structuur opgericht te worden: de STAK. Hiervan zijn de kosten hoger dan het oprichten van een BV met stemloze aandelen. De kosten op lange termijn zijn echter lager, omdat er geen doorlopende notaris kosten gemaakt worden bij uitgifte van nieuwe certificaten uit de STAK.
• De transparantie is lager bij deze structuur ten opzichte van aandelen. Door de anonimiteit is er geen zicht vanuit derde personen op wie uiteindelijke eigenaren van de onderneming zijn.
• STAK-leden hebben door de beperkte rechten minder invloed op de presentaties van de onderneming op het moment dat het minder gaat.

3. Winstrecht

De werknemer heeft recht op een deel van de winst uit de onderneming. Dit deel van de winst wordt jaarlijks uitgekeerd aan het personeel.

Voordelen

• Er zijn geen andere rechten gekoppeld aan een winstrecht.
• Een winstrecht is eenvoudig te bewerkstelligen.
• Er is geen waardering nodig en de transactie is niet complex.

Nadelen

• De medewerker is geen eigenaar en heeft geen skin-in-the-game. De betrokkenheid is dus minder dan bij het verkrijgen van certificaten of aandelen. Daarnaast heeft de werknemer recht op de voordelen, maar merkt geen nadelen, anders dan het niet uitbetalen van de bonus.
• Het betreft een bonus en deze worden in een ander belastingregime (box 1) belast dan bij aandelen of certificaten.
• Het uitbetalen van bonus heeft impact op het liquiditeit van de onderneming. Bij aandelen of certificaten kan de onderneming ervoor kiezen om geen dividend uit te keren en zodoende de liquide middelen anders aanwenden.

Overnamespecialist met ervaring in werknemersparticipatie

Werknemers binden aan uw organisatie is een kan een lastige beslissing zijn, want welke methode past nu precies het beste bij uw organisatie. Hier kunnen we bij helpen. Als Aeternus zijn we de afgelopen achttien jaar nauw betrokken bij honderden (overname)trajecten. We kennen de vragen en onzekerheden van ondernemers in dit proces. Wilt u een adviesgesprek over uw mogelijkheden, neem vrijblijvend contact met ons op voor een afspraak.