Tips: Zakelijke en persoonlijke redenen om uw bedrijf te verkopen

Hoe ervaart een ondernemer het M&A proces? Wat is zijn persoonlijke beleving en welke emoties komen naar boven? Welke beslissingen moet je nemen, die niet altijd logisch zijn te beredeneren, maar rusten op gevoel. Het is een emotionele achtbaan. Daar wordt niet vaak over geschreven.

We zetten even de zakelijke aspecten aan de kant en bekijken de emoties en overwegingen vanuit het perspectief van een verkoper. De vraag die elke verkoper zichzelf stelt: is dit het juiste moment om mijn bedrijf te gaan verkopen? Dit is natuurlijk een complexe vraag die je niet zomaar met iedereen bespreekt.

De harde kant

Allereerst zijn er natuurlijk de meer “harde kanten” om een bedrijf te verkopen. De groei is eruit, ook in de markt. Er is sprake van consolidatie in de branche of er zijn grote investeringen nodig die u aan het denken zetten. Dan kan het ook de marktomstandigheden zijn, die u zakelijk aanzetten tot een verkoop. Bijvoorbeeld goede resultaten en vooruitzichten in een positieve markt. Of er heeft zich een koper bij u gemeld die geïnteresseerd is. Daarnaast zijn er bedrijfsspecifieke omstandigheden. Zoals geen geschikte opvolger in het bedrijf of een conflict tussen aandeelhouders dat door verkoop kan worden opgelost.

Elke ondernemer zal deze omstandigheden op zijn eigen manier uitleggen en actie ondernemen. Zo zal consolidatie in de branche voor de ene ondernemer een reden zijn om te verkopen. Een ander ontwikkelt het bedrijf een andere kant op en een derde gaat juist bedrijven kopen. Belangrijk is dat de keuze past bij u als mens en ondernemer.

De zachte kant

Net zo belangrijk is het om te kijken naar de persoonlijke motieven en emoties. Deze staan natuurlijk veel dichter bij de ondernemer, maar komen niet altijd direct naar voren in gesprekken. Hieronder staan er een aantal opgenoemd, die we vaker tegenkomen:

• ‘Vast zitten’ in het bedrijf: Ondanks dat er goede resultaten worden gedraaid, heb je het gevoel dat je persoonlijk niet meer vooruit komt. Het is wel allemaal een beetje hetzelfde en er een draai aan geven in een nieuwe richting komt niet meer in u op.
• Weten dat het bedrijf te groot voor je wordt. Er komt een indirecte leidinggevende laag in het bedrijf. Meer politiek. Meer management, minder ondernemen. Kortom: er moet nieuw management komen, maar je weet dat het beter is dat je daar zelf geen onderdeel meer van uitmaakt.
• Iets nieuws gaan doen na zoveel jaar. Je bent op zoek naar iets nieuws. Jarenlang in de dezelfde branche rondlopen leidt soms tot tunnelvisie. Door allerlei veranderingen is de branche er ook niet leuker op geworden.
• Meer vrije tijd. Het ondernemer zijn vraagt veel en je hebt behoefte aan meer tijd voor jezelf, voor je familie en je partner.
• Gezin of persoonlijke omstandigheden wijzigen, waardoor het noodzakelijk is om afstand te doen van het ondernemerschap.
• Leeftijd. Je gevoel zegt je dat het tijd is voor een nieuwe generatie. Veranderingen maken dat je je steeds minder comfortabel voelt in discussies, je het niet meer helemaal overziet.
• Je wilt een deel van de opgebouwde waarde in het bedrijf veiligstellen. Dus het cashen van een deel van de waarde.
• Weer opnieuw ondernemen. Je was teveel bezig met management en het ondernemen is op de 2e plaats beland.

Harde en zachte kanten gaan samen

In de werkelijkheid is er sprake van een samenhang tussen persoonlijke en zakelijke motieven. Als ondernemer ben je toch op de een of andere manier vervlochten met je bedrijf. Enkele voorbeelden van persoonlijke strategische overwegingen, die aan de grondslag kunnen liggen van een besluit om te gaan verkopen:

• Mijn bedrijf groeit snel, ik vraag me af of ik nog op mijn plaats zit als dit zo doorgaat.
• Het bedrijf wordt voor mij te klein, maar ik ga geen bedrijven overnemen.
• Ik ben een pionier, maar moet nu gaan denken in structuren en ben bang dat ik van minder waarde ben voor het bedrijf.
• Ik moet steeds meer op afstand leidinggeven, en ik vind dat niet zo leuk.
• Ik moet nu eigenlijk gaan internationaliseren, maar dat is eigenlijk niks mij voor.
• Er is een consolidatie gaande, moet ik zelf overnemen of ga ik juist nu verkopen?

Timing is persoonlijk

De uiteindelijke beslissing om tot verkoop over te gaan is een moeilijk afwegingsproces, waarbij wij vaak zien dat pas na een lang denkproces de knoop wordt doorgehakt. Neem er dan ook de tijd voor. Je verkoopt immers maar één keer je bedrijf. Het kan daarbij helpen om met je partner, naaste familie of vrienden hierover te praten. Het is de juiste timing vinden. Zowel zakelijk als persoonlijk. De tips die we hierbij kunnen meegeven zijn de volgende:

• Persoonlijke motieven mogen niet zomaar de overmacht krijgen. Dat is niet goed voor de onderhandelingspositie. Dat voelt de koper. Blijf rustig, hou het zakelijk en zorg dat je alternatieven hebt. Voor een optimale opbrengst is de status van het bedrijf belangrijker dan de persoonlijke voorkeur van jezelf als ondernemer op enig moment.
• Ook een ondernemer heeft beperkingen. Ben eerlijk over je capaciteiten en welke rol je kunt spelen in een volgende fase van het bedrijf. Voorkom het Peter Principle (in een bedrijf stijgt elke werknemer tot zijn niveau van onbekwaamheid). Als ondernemer kost dat heel veel geld. Je bedrijf gaat er onder lijden. In de praktijk zien we dan bedrijven met een beperkt rendement en een sterke afhankelijkheid van de onderneming.
• Leeftijd is geen issue bij overpeinzingen over verkoop. Als je eerder ‘klaar’ bent en het bedrijf verkooprijp is, hoef je niet te wachten tot je met pensioen gaat. Sterker nog, op 65-jarige leeftijd het bedrijf verkopen is minder gemakkelijk dan dat je jonger bent. Het bedrijf verkopen omdat je 65 bent, is een slecht motief en de koper weet ook dat je daarom aan tafel zit. Het alternatief: ‘als ik niet goed kan verkopen, dan ga ik door’, is minder geloofwaardig als je 65 bent.
• Ondernemers zijn perfectionisten. Ze willen ‘dit nog verbeteren’ en ‘dat nog doen’ voordat ze gaan verkopen. Maar als er een heel gunstige economische wind waait en in de branche een consolidatie plaatsvindt, is het wellicht toch beter om te verkopen. Niet alles is te plannen in het leven, pragmatisch handelen hoort niet alleen bij ondernemen, maar ook bij het bedrijf verkopen.
• Ondernemers van de 2e of 3e generatie vinden het verkopen van een familiebedrijf soms moeilijk. Dat is begrijpelijk. Het familiebedrijf eindigt bij degene die dat doet. Dat legt dan een zware wissel op deze ondernemer. Maar ook een familiebedrijf moet zakelijkheid in de beslissing laten meewegen. Een familiebedrijf is niet beter beschermd en moet dezelfde strategische afwegingen maken als elk nader bedrijf. Te veel ‘familie emotie’ in het bedrijf maakt geen betere beslissingen bij bedrijfsverkoop.

Overnamespecialist met ruime ervaring

Uw bedrijf verkopen is een belangrijk en ingrijpend besluit, waar u goed over moet nadenken. Om een beter beeld te krijgen in welke opties er zijn (doorgaan, gedeeltelijk verkopen of compleet verkopen), hebben wij het artikel ‘Gaat u door of wilt u uw bedrijf verkopen?’ geschreven.

Als Aeternus zijn we de afgelopen achttien jaar nauw betrokken bij honderden overnametrajecten. We kennen de vragen en onzekerheden van ondernemers in dit proces. Wilt u een adviesgesprek over uw mogelijkheden, neem vrijblijvend contact met ons op voor een afspraak.